Chuyển Nhầm Tiền Có Lấy Lại Được Không? 4 Bước Lấy Lại Ngay

Lỡ tay “đi” sai một con số và tiền bay đến một tài khoản lạ hoắc, cảm giác đó thật sự không hề dễ chịu chút nào. Nhưng bạn đừng quá lo lắng! Chuyển nhầm tiền là một trong những rủi ro thường gặp trong giao dịch ngân hàng và bạn hoàn toàn có thể lấy lại được tiền nếu xử lý đúng cách và kịp thời. Bài viết này của Vay Nhanh Online sẽ hướng dẫn bạn chi tiết từng bước trong cách lấy lại tiền khi chuyển nhầm tài khoản, giải thích rõ các quy định pháp lý để bạn bảo vệ tốt nhất quyền lợi của mình.

Chuyển nhầm tiền có lấy lại được không?

Câu trả lời chắc chắn là CÓ. Về mặt pháp lý, bạn hoàn toàn có quyền yêu cầu và nhận lại số tiền đã chuyển nhầm.

Cơ sở pháp lý vững chắc nhất cho việc này được quy định tại Điều 579 Bộ luật Dân sự 2015 về nghĩa vụ hoàn trả. Theo đó, người nào chiếm hữu, sử dụng tài sản của người khác mà không có căn cứ pháp luật thì phải hoàn trả cho chủ sở hữu. Người nhận tiền do nhầm lẫn cũng thuộc trường hợp này và có nghĩa vụ phải trả lại toàn bộ số tiền đó.

Vì vậy, bạn có thể hoàn toàn yên tâm rằng pháp luật đứng về phía bạn. Vấn đề chỉ nằm ở việc thực hiện quy trình đúng đắn và cần có sự phối hợp nhịp nhàng giữa ba bên: người chuyển tiền (bạn), ngân hàng trung gian và người nhận tiền.

Quy định pháp luật về chuyển khoản nhầm

Để hiểu rõ hơn về quyền lợi và nghĩa vụ của các bên, hãy cùng điểm qua các quy định cụ thể trong hệ thống pháp luật Việt Nam.

Theo bộ luật dân sự 2015

Bộ luật Dân sự là nền tảng pháp lý quan trọng nhất bảo vệ quyền lợi của người chuyển nhầm.

Điều 165 và Điều 579: Khẳng định người chiếm hữu tài sản (trong trường hợp này là tiền) không có căn cứ pháp luật thì phải hoàn trả cho chủ sở hữu hợp pháp.
Điều 580: Quy định rõ hơn, người được lợi về tài sản mà không có căn cứ pháp luật làm cho người khác bị thiệt hại thì phải hoàn trả toàn bộ tài sản đó, bao gồm cả các khoản lợi tức phát sinh (nếu có).

Nói một cách đơn giản, số tiền trong tài khoản người nhận nhầm không thuộc về họ và họ có nghĩa vụ pháp lý phải trả lại cho bạn.

Theo thông tư 17/2024/TT-NHNN

Đây là thông tư mới của Ngân hàng Nhà nước, quy định rõ trách nhiệm của các bên trong giao dịch thanh toán.

Điều 20 và Điều 21: Thông tư này trao quyền cho ngân hàng được phép chủ động trích nợ tài khoản của khách hàng khi phát hiện đã ghi Có nhầm, sai sót. Điều này có nghĩa là ngân hàng có công cụ pháp lý để hỗ trợ bạn thu hồi tiền một cách hiệu quả hơn. Đồng thời, thông tư cũng quy định chủ tài khoản có nghĩa vụ phối hợp với ngân hàng để hoàn trả các khoản tiền do nhầm lẫn.

Trách nhiệm hình sự khi không hoàn trả

Nếu người nhận cố tình không hoàn trả số tiền chuyển nhầm, họ có thể phải đối mặt với các chế tài hình sự. Điều 176 Bộ luật Hình sự 2015 quy định về “Tội chiếm giữ trái phép tài sản”:

Người nào cố tình không hoàn trả số tiền từ 10.000.000 đồng trở lên sau khi đã được yêu cầu trả lại theo quy định sẽ bị xử lý.
Mức phạt: Phạt tiền từ 10 – 50 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm, hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 5 năm tùy theo giá trị tài sản chiếm giữ.

Đây là một lời cảnh báo nghiêm khắc cho những ai có ý định chiếm đoạt số tiền không phải của mình.

4 bước lấy lại tiền khi chuyển nhầm

Ngay khi phát hiện sai sót, bạn cần bình tĩnh và hành động thật nhanh theo các bước sau đây. Tốc độ xử lý chính là chìa khóa vàng giúp tăng khả năng thu hồi tiền thành công.

Bước 1 – xác nhận lại thông tin giao dịch

Việc đầu tiên là thu thập bằng chứng. Hãy kiểm tra lại toàn bộ thông tin giao dịch và lưu giữ cẩn thận:

Số tài khoản người nhận
Tên chủ tài khoản (nếu có)
Ngân hàng thụ hưởng
Số tiền đã chuyển
Thời gian thực hiện giao dịch
Nội dung chuyển khoản

Hãy chụp màn hình giao dịch thành công hoặc giữ lại biên lai, hóa đơn. Đây sẽ là bằng chứng pháp lý quan trọng nhất để làm việc với ngân hàng.

Bước 2 – liên hệ ngân hàng ngay lập tức

Đừng chần chừ, hãy liên hệ ngay với ngân hàng bạn đã dùng để chuyển tiền.

Cách 1 (Nhanh nhất): Gọi điện đến tổng đài chăm sóc khách hàng (số hotline thường được in ở mặt sau thẻ ATM hoặc trên website chính thức của ngân hàng).
Cách 2 (Hiệu quả nhất): Đến trực tiếp chi nhánh hoặc phòng giao dịch ngân hàng gần nhất.

Khi liên hệ, hãy thông báo rõ ràng về sự cố chuyển khoản nhầm và cung cấp đầy đủ thông tin giao dịch đã thu thập ở Bước 1 để nhân viên ngân hàng hỗ trợ tra soát.

Bước 3 – ngân hàng tra soát và liên hệ người nhận

Sau khi tiếp nhận yêu cầu, ngân hàng sẽ thực hiện các nghiệp vụ của mình:

Kiểm tra và xác minh: Ngân hàng sẽ tra soát lại lịch sử giao dịch để xác thực thông tin bạn cung cấp là chính xác.
Liên hệ ngân hàng đối tác: Nếu bạn thực hiện chuyển tiền liên ngân hàng, ngân hàng của bạn sẽ liên hệ với ngân hàng của người nhận để phối hợp xử lý.
Thông báo cho người nhận: Ngân hàng thụ hưởng sẽ liên hệ với chủ tài khoản nhận nhầm, thông báo về giao dịch và yêu cầu họ hoàn trả lại số tiền.

Bước 4 – xử lý hoàn trả hoặc khởi kiện

Đến bước này, sẽ có hai kịch bản xảy ra:

Kịch bản 1 (Lý tưởng): Người nhận đồng ý hoàn trả. Họ có thể tự nguyện chuyển khoản lại cho bạn hoặc ký vào giấy yêu cầu để ngân hàng thực hiện lệnh chuyển trả. Quá trình này thường diễn ra khá nhanh chóng.
Kịch bản 2 (Phức tạp): Người nhận không hợp tác. Nếu họ từ chối trả lại hoặc cố tình im lặng, bạn cần chuyển sang các biện pháp mạnh mẽ hơn như trình báo công an hoặc khởi kiện ra tòa.

Thời gian và chi phí lấy lại tiền chuyển nhầm

Thời gian hỗ trợ tối đa

Thời gian xử lý một yêu cầu tra soát và hoàn trả tiền chuyển nhầm thường dao động từ 10 đến 45 ngày làm việc, tùy thuộc vào các yếu tố sau:

Quy trình nội bộ của từng ngân hàng.
Mức độ hợp tác của người nhận nhầm.
Giao dịch cùng ngân hàng hay khác ngân hàng.

Thông thường, các ngân hàng sẽ hỗ trợ yêu cầu của bạn trong khoảng 30 ngày. Nếu sau thời gian này mà người nhận vẫn không có động thái hoàn trả, bạn có đủ cơ sở để tiến hành các thủ tục pháp lý.

Chi phí tra soát giao dịch

Khi yêu cầu ngân hàng hỗ trợ, bạn sẽ phải trả một khoản phí gọi là “phí tra soát giao dịch”. Mức phí này được quy định theo biểu phí hiện hành của mỗi ngân hàng, thường không quá cao và được công khai trên website. Đây là khoản phí cần thiết để ngân hàng thực hiện các nghiệp vụ kiểm tra và liên hệ các bên.

Trường hợp người nhận không hợp tác hoàn trả

Đây là tình huống không ai mong muốn, nhưng nếu xảy ra, bạn vẫn có những công cụ pháp lý để bảo vệ mình. Đừng bao giờ nghĩ đến việc bỏ cuộc.

Gửi đơn trình báo cơ quan công an

Bạn có thể soạn đơn trình báo gửi đến cơ quan công an cấp quận/huyện nơi bạn cư trú. Kèm theo đơn là các giấy tờ chứng minh giao dịch như biên lai, sao kê, ảnh chụp màn hình và bản sao CMND/CCCD. Công an sẽ tiếp nhận, xác minh và làm việc với ngân hàng để yêu cầu người nhận nhầm hợp tác.

Khởi kiện yêu cầu hoàn trả

Bạn có quyền khởi kiện dân sự tại Tòa án nhân dân cấp quận/huyện nơi người nhận nhầm cư trú để yêu cầu hoàn trả tài sản. Ngân hàng sẽ có trách nhiệm cung cấp thông tin của chủ tài khoản nhận nhầm cho tòa án theo yêu cầu. Nếu người này đã được thông báo nhưng vẫn cố tình chiếm giữ, họ có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Đôi khi, quá trình này có thể phức tạp như việc xử lý một giao dịch chuyển tiền thành công nhưng không nhận được tiền do các yếu tố pháp lý.

Phong tỏa tài khoản người nhận

Trong trường hợp số tiền chuyển nhầm vẫn còn nguyên trong tài khoản của người nhận, ngân hàng có thể thực hiện biện pháp phong tỏa tài khoản đó theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền để ngăn chặn việc tẩu tán tài sản và tiến hành thủ tục hoàn trả theo quy định.

Nghĩa vụ của người nhận tiền chuyển nhầm

Nếu bạn ở vị trí ngược lại, tức là người nhận được một khoản tiền “từ trên trời rơi xuống”, bạn cũng cần biết rõ nghĩa vụ của mình để tránh vướng vào rắc rối pháp lý.

Nghĩa vụ thông báo và hoàn trả

Ngay khi phát hiện có tiền lạ vào tài khoản, bạn cần:

Không sử dụng số tiền đó: Đây là bước quan trọng nhất.
Chủ động thông báo: Liên hệ ngay với ngân hàng của bạn để thông báo về khoản tiền nhận nhầm và chờ hướng dẫn.
Hoàn trả: Phối hợp với ngân hàng để hoàn trả lại số tiền cho người gửi. Việc này cho thấy sự thiện chí và tuân thủ pháp luật của bạn. Nhiều người thường băn khoăn làm sao biết ai chuyển tiền cho mình để liên hệ, nhưng cách tốt nhất luôn là thông qua ngân hàng.

Hậu quả pháp lý khi cố tình không trả

Như đã đề cập, việc cố tình giữ lại tiền chuyển nhầm được xem là hành vi chiếm giữ tài sản trái phép và sẽ bị xử lý nghiêm khắc theo pháp luật, từ xử phạt hành chính đến truy cứu trách nhiệm hình sự.

Cách phòng tránh chuyển nhầm tiền

“Phòng bệnh hơn chữa bệnh”. Cách tốt nhất là hãy cẩn thận trong từng giao dịch để không phải mất thời gian và công sức xử lý sự cố.

Kiểm tra kỹ thông tin trước khi chuyển

Đây là quy tắc vàng. Hãy kiểm tra lại ít nhất hai lần các thông tin sau trước khi nhấn nút “Xác nhận”:

Số tài khoản
Tên chủ tài khoản (hệ thống ngân hàng hiện nay đều tự động hiển thị tên khi bạn nhập đúng số tài khoản)
Ngân hàng thụ hưởng
Số tiền

Lưu danh sách tài khoản thường giao dịch

Với những người bạn thường xuyên giao dịch, hãy sử dụng tính năng “lưu danh bạ” hoặc “lưu tài khoản thụ hưởng” trên ứng dụng ngân hàng. Lần sau, bạn chỉ cần chọn từ danh sách đã lưu, giảm thiểu rủi ro nhập sai.

Chuyển thử với số tiền nhỏ trước

Đối với một giao dịch quan trọng, số tiền lớn hoặc lần đầu chuyển cho người lạ, bạn nên cẩn thận chuyển một số tiền rất nhỏ trước (ví dụ: 10.000 VNĐ) kèm nội dung “Chuyen khoan thu”. Sau khi người nhận xác nhận đã nhận được, bạn hãy tiến hành chuyển toàn bộ số tiền còn lại.

Lưu ý khi nhận được tiền chuyển nhầm

Nếu một ngày đẹp trời, tài khoản của bạn bỗng “ting ting” một khoản tiền lạ, hãy tỉnh táo và làm theo các lưu ý sau.

Không sử dụng số tiền nhận nhầm

Tuyệt đối không được chi tiêu hay rút số tiền đó ra. Hãy coi nó như một tài sản đang được “gửi tạm” và bạn có trách nhiệm giữ gìn nó cho chủ sở hữu thực sự. Việc tiêu xài số tiền này có thể khiến bạn vướng vào vòng lao lý.

Cảnh giác với thủ đoạn lừa đảo

Hiện nay có một chiêu trò lừa đảo tinh vi: kẻ gian cố tình chuyển nhầm một khoản tiền vào tài khoản của bạn, sau đó gọi điện giả danh là người chuyển nhầm, yêu cầu bạn chuyển trả vào một tài khoản khác và có thể yêu cầu bạn trả thêm các khoản phí vô lý. Hoặc nguy hiểm hơn, đây là tiền từ các hoạt động phi pháp.

Cách xử lý: Chỉ làm việc và xác minh thông tin duy nhất qua ngân hàng. Không tự ý chuyển lại tiền cho bất kỳ ai liên hệ trực tiếp với bạn.

Liên hệ ngân hàng để xác minh

Hãy chủ động gọi điện hoặc đến ngân hàng để thông báo và xác minh. Ngân hàng là bên trung gian an toàn và đáng tin cậy nhất để giải quyết vấn đề này, đảm bảo tiền được trả về đúng chủ và bạn không gặp bất kỳ rủi ro nào.

Kết bài

Chuyển nhầm tiền chắc chắn là một trải nghiệm không mong muốn, nhưng nó hoàn toàn có thể giải quyết được. Điều quan trọng nhất là bạn cần bình tĩnh, hành động nhanh chóng và tuân thủ đúng quy trình mà pháp luật và ngân hàng đã hướng dẫn. Bằng cách thu thập đủ bằng chứng và liên hệ ngay với ngân hàng, bạn đã nắm chắc hơn 90% cơ hội lấy lại được tiền của mình.

Hy vọng bài viết đã cung cấp những thông tin hữu ích và giúp bạn tự tin hơn trong việc xử lý tình huống này. Để tìm hiểu thêm các kiến thức tài chính an toàn và hữu ích khác, hãy thường xuyên truy cập website vaynhanhonline.com.vn.